Inhoudsopgave
Waar komen koffiebonen vandaan?
Rijpe koffiebessen plukken
Zodra de koffiebessen rijp zijn, wordt het tijd om ze te oogsten. Tegenwoordig wordt dit op veel plantages met machines gedaan, waarbij de rijpe en onrijpe koffiebessen in één keer worden geplukt en verwerkt. Ze gaan nog wel door een machine waar de rotte bessen eruit gefilterd worden, maar verder wordt er dus niet gekeken naar welke bessen echt rijp en lekker zijn.
Het eerste verschil tussen kwaliteit koffiebonen en doorsnee bonen zit hem dus al in de oogst. Kwaliteit bonen worden nog zorgvuldig met de hand geplukt. Dit is uiteraard een flinke klus en kost meer werk. Als de bessen nog niet goed zijn, moeten ze op een andere dag geplukt worden. Koffiebessen rijpen in 8 tot 12 maanden. Het kan dus best nog even duren voor de overgebleven bessen rijp zijn. Het is wel een stuk duurzamer, omdat er geen onrijpe bessen worden weggegooid.
Drogen en pellen
Na de oogst moeten de koffiebonen uit de bessen gehaald worden. Hier zijn verschillende methodes voor, en ook dit draagt bij aan de kwaliteit van de koffiebonen. Van oudsher werden de bessen te drogen gelegd in de zon, wat soms wel 6 weken kan duren. In sommige gevallen worden de bessen in z’n geheel gedroogd, en daarna pas gepeld. Dit heet “unwashed” en zorgt voor een gevarieerde smaak van de bonen. Dit komt omdat de smaak van de bes in de zaad trekt en dus bijvoorbeeld zoeter kan zijn.
Bij “washed” koffiebonen worden de bonen eerst uit de bessen gehaald en daarna gedroogd, dat kost flink wat moeite en wordt dus meestal met een machine gedaan. Bij deze methode worden de bonen dus zonder bes gedroogd en nemen ze die smaak niet over. Hiermee heb je een grotere kans dat alle bonen hetzelfde smaken, maar daarmee is het wel wat doorsnee. Sommigen zeggen dat je daarmee juist kwaliteit bewaakt, maar koffieliefhebbers zeggen vaak juist dat die diversiteit in smaken zorgt voor kwaliteit.
Koffie roosteren
Als de koffiebonen volledig droog zijn, kunnen ze geroosterd worden. Dit wordt gedaan door ervaren vakmensen, en dus niet op de plantage zelf. De bonen worden als groene bonen verscheept naar de plek waar ze verkocht gaan worden. Daar worden ze gebrand. Soms is dit zelfs je lokale koffiespeciaalzaak. Door pas op het laatste moment te branden, wordt ervoor gezorgd dat de bonen het langste vers blijven.
Het roosteren is eigenlijk het proces dat de meeste smaak bepaalt. Zo zorgt een lichte roostering voor een milde smaak, maar met meer behoud van de smaken die van nature in de boon zaten. Rooster je de boon langer, dan wordt deze bitterder, minder zuur en minder complex. Die donkere roostering wordt vaak gebruikt voor espresso, waarbij je graag een zware smaak wilt. Terwijl een licht geroosterde boon weer ideaal is voor filterkoffie of een cappuccino.
Het roosteren van koffiebonen is erg smaak afhankelijk. Maar het is natuurlijk wel belangrijk dat het goed wordt gedaan. Als ze te lang geroosterd worden of te heet, branden ze aan en zijn ze bitter. De beste bonen haal je dan ook bij een speciaalzaak die zelf de bonen brandt, omdat zij hierin gespecialiseerd zijn.
